W numerze 17/18 tygodnika „Motor” z kwietnia 2007r, który był wydaniem jubileuszowym (pismo obchodziło 55tą rocznicę istnienia) pojawiło się interesujące porównanie, które użytkowników Multipli na pewno zaciekawi. Jego autorem jest Pan Stanisław Szelichowski. Tekst artykułu cytuję poniżej:
„Multipla lat 50. była ewenementem na skalę światową. Na bazie popularnego Fiata 600 Włosi stworzyli samochód, który w niewielkim nadwoziu mieścił 6 osób. Nie było wówczas producentów, którzy mogliby konkurować z tym rozwiązaniem. Dziś Fiat także ma w swojej ofercie Multiplę. Także sześcioosobową. Tylko już zupełnie inną…
DWA RAZY SZEŚĆ
Zasadnicze różnice modeli 1957 i 2007 (tak w skrócie nazwijmy te samochody) to różne rozmieszczenie zespołów napędowych i układ wnętrza. Starszy model ma silnik z tyłu i, oczywiście, napęd na koła tylne, natomiast ten współczesny – zblokowany napęd przedni. Inna też jest koncepcja ulokowania sześciu osób: w starszej Multipli siedzieć mogą po dwie osoby w trzech rzędach, w nowej po trzy osoby w dwóch rzędach foteli.
Model 1957 „ubrano” w nadwozie w typowym dla epoki kroplowym kształcie – z niemal pionową przednią ścianą nadwozia i łagodnie opadającym tyłem. Jego karoseria jest wąska i stosunkowo wysoka, a niezbyt duże przeszklenie ogranicza kierowcy widoczność – szczególnie do tyłu. Ponieważ dążono do maksymalnego wykorzystania każdego dm3 objętości pojazdu, kierowca właściwie siedzi na wnęce lewego przedniego koła i do tego ma pomiędzy nogami… drążek kolumny kierownicy. Zastosowano też rzadko spotykany rozstaw kół; przednie są rozstawione 7,5cm szerzej niż tylne.
Współczesna Multipla ma nadwozie blisko pół metra szersze od dawnego modelu, dłuższe też niemal o 0,5m. Spokojna sylwetka auta może się podobać, a duża powierzchnia przeszklona z tylną, prawie pionowo umieszczoną szybą zapewnia dobrą widoczność we wszystkich kierunkach.
W obu samochodach siedzi się wysoko: Multipla 1957 miała podłogę na wysokości 38cm a siedzisko fotela kierowcy 64cm od nawierzchni. Kierowca Multipli 2007 siedzi jeszcze wyżej (odpowiednio 47 i 77 cm), a więc lepiej widzi drogę. Wolna przestrzeń nad głowami, 2 cm w dawnym modelu i 12 cm w obecnym, (czyżby wszyscy kierowcy byli tego samego wzrostu czy autor siebie wziął za wzór do pomiarów? – przyp. Darraz) mówią za siebie; znaczna przestronność wnętrza to atut dzisiejszych pojazdów. Pasażerowie drugiego rzędu siedzeń w pierwszej Multipli siedzą niżej niż kierowca i pasażer obok, a więc a więc ich możliwości obserwowania drogi są właściwie żadne, w modelu 2007 tylne fotele umieszczono zaś nieco wyżej (sprawdzał to ktoś?? – przyp Darraz).Konstruktorzy współczesnych samochodów pamiętają jednak nie tylko o wygodzie kierowcy i pasażerów, ale także o funkcjonalności samochodu. Dobrym przykładem jest tu miejsce na bagaż – obecna Multipla ma bagażnik o pojemności 430 l, w starej nie ma go w ogóle!
BEZPIECZEŃSTOWO, CO TO TAKIEGO?
Chyba największy, wręcz milowy krok w 50cio letniej ewolucji samochodu to zapewnienie warunków bezpiecznej jazdy. Gdy siada się dzisiaj za kierownicą Multipli 1957, trudno się nie bać: siedzi się przecież kilkanaście cm od przedniej szyby, nie mając właściwie żadnej ochrony w razie drobnego nawet zderzenia, a cienki zderzak ledwo chroni dolną część nadwozia. Z tyłu pustawa komora silnika też nie stanowi zabezpieczenia, a drzwi boczne mają zaledwie kilka cm grubości i otwierane „pod wiatr” stwarzają ryzyko wypadnięcia kierowcy czy pasażera w przypadku bocznych kolizji. Tym bardziej, ze o pasach bezpieczeństwa nie ma co marzyć – w latach 50. niewielu producentów je stosowało. Na tym tle kontrolowane strefy zgniotu, układ ABS, komplet poduszek powietrznych, różne zabezpieczenia przed skutkami kolizji, które zastosowano podczas konstruowania współczesnej wersji Multipli, składają się właśnie na ten „milowy krok” w dziedzinie bezpieczeństwa.
WOLNIEJ, ZA TO TANIEJ
Trudno porównywać także jednostki napędowe obu Fiatów. Ten z 1957 roku był napędzany silnikiem benzynowym o pojemności 633cm3 i mocy 22KM, który z trudem dawał sobie radę z napędzaniem samochodu o masie 750kg. Jak wykazało badanie drogowe nr 1 „Motoru”, zapewniał on autu prędkość maksymalną 89 km/h. Czterobiegowa przekładnia bez synchronizacji I biegu w zupełności zatem wystarczała. Tymczasem Multipla 2007 już w podstawowej odmianie ma benzynowy silnik 1,6l o mocy 103KM i można nią jechać prawie 2 razy szybciej – 170 km/h.
Na plus Multipli sprzed lat trzeba zapisać za to niskie zużycie paliwa – we wspomnianym wcześniej teście „Motoru” odnotowaliśmy średnie spalanie na poziomie 5.6l/100km. Współczesna Multipla w takich samych warunkach zużywa już 7,2l/100km.
RÓŻNICE GODNE EPOKI
W podwoziach spotykało się już w tamtych czasach niezależne zawieszenie kół. Właśnie takie ma Multipla 1957 – na sprężynach śrubowych z przodu z amortyzatorami teleskopowymi i stabilizatorem oraz na wahaczach, sprężynach śrubowych i amortyzatorach z tyłu. Takie rozwiązanie zapewniało pasażerom w miarę wygodną jazdę, chociaż małe 12-calowe koła z ogumieniem 5.20×12 nie były mocną stroną samochodu, szczególnie na gorszych nawierzchniach. W modelach 2007 są już kolumny MacPherson z przodu i belka skrętna z tyłu. Ogumienie o wymiarach 185/65R15 zapewnia co najmniej dwukrotnie większą powierzchnię styku z nawierzchnią w porównaniu z cienkimi oponami w dawnej Multipli. To też ma odzwierciedlenie w większym bezpieczeństwie podróżowania współczesnym autem.
Na przykładzie tych aut, produkowanych przez Fiata pod tą samą nazwą, widać, że w ostatnich 50 latach największy postęp dokonał się w kwestii bezpieczeństwa i komfortu jazdy. W osiągach auta tez dzieli epoka, w ekonomii zużycia paliwa różnice nie są tak duże, w ochronie środowiska trudno o porównanie, bo pół wieku temu tym się. nie martwiono.”